โดย : ภาณุพล รักแต่งาม
เมื่อวันที่ 8 มีนาคม ดร.โรเชลล์ วาเลนสกี้ ผู้อำนวยการศูนย์ควบคุมและป้องกันโรค หรือ ซีดีซี ได้แถลงถึง “ระเบียบปฏิบัติสำหรับผู้ที่ได้รับการฉีดวัคซีนครบถ้วนแล้ว” ซึ่งถือเป็นประเด็นที่อยู่ในความสนใจของผู้คนจำนวนมากที่อยากรู้ว่า พวกเขาจะกลับไปใช้ชีวิตแบบปกติได้เลยหรือไม่ หากได้รับการฉีดวัคซีนป้องกันเชื้อไวรัส โควิด-19 ครบถ้วนแล้ว
โดย ดร.วาเลนสกี้ กล่าวโดยสรุปว่า หากได้รับวัคซีนครบถ้วนแล้ว ก็ “สามารถกลับไปใช้ชีวิตได้ตามปกติได้ในระดับหนึ่ง แต่ก็ต้องระวังตัวอยู่เสมอตราบใดที่ โรคระบาดยังคงมีอยู่”
:-ฉีดวัคซีนครบถ้วน (fully vaccinated) คืออะไร
“วัคซีนจะทำงานครบถ้วนสมบูรณ์ในเวลาสองสัปดาห์ หลังจากฉีดโดสสุดท้าย” ดร.วาเลนสกี้ กล่าว โดยเสริมว่าวัคซีนของ ไฟเซอร์ และของ โมเดอร์น่า นั้นจะต้องฉีดสองโดส โดยของไฟเซอร์ฯ จะต้องฉีดห่างกันสามสัปดาห์ ส่วนของโมเดอร์น่า ต้องฉีดห่างกัน 3-4 สัปดาห์ ขณะที่วัคซีนของ จอห์นสันแอนด์จอห์นสัน ซึ่งเพิ่งได้รับการรับรองจากองค์การอาหารและยาสหรัฐฯ เป็นรายล่าสุดนั้น จะฉีดเพียงเข็มเดียวเท่านั้น
ดร.วาเลนสกี้ บอกด้วยว่า การประกาศใช้ระเบียบปฏิบัติ สำหรับผู้ที่ได้รับการฉีดวัคซีนครบถ้วนในวันนี้ (8 มีนาคม) จัดทำขึ้นจาก “ข้อมูลขั้นต้น” เท่านั้น โดยจะมีการปรับปรุงต่อไปเรื่อยๆ เมื่อมีชาวอเมริกันเข้ารับการฉีดวัคซีนมากขึ้น และมีหลักฐานที่ชัดเจนมากขึ้นว่า ไดนามิก หรือแรงขับเคลื่อนของไวรัสอันตรายชนิดนี้ในอเมริกา เริ่มเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น
:-เมื่อรับการฉีดวัคซีนครบถ้วนแล้ว ฉันทำอะไรได้บ้าง
ซีดีซี แนะนำมาเป็นข้อๆ ดังนี้
-คุณไม่ต้องใส่หน้ากากอนามัยระหว่างการอยู่ร่วมกับคนอื่นๆ ที่ฉีดวัคซีนครบถ้วนแล้วภายในอาคาร (indoors)
-คุณไม่ต้องใส่หน้ากากอนามัย ขณะอยู่ในอาคารกับกลุ่มคนที่ยังไม่ได้ฉีดวัคซีน หรือฉีดยังไม่ครบ แต่คนกลุ่มนั้นจะต้องมาจากบ้านหลังเดียวกัน แต่หากมีคนใดคนหนึ่งอยู่ในกลุ่มเสี่ยงสูงที่จะมีอันตรายจากโควิด-19 เช่นคนชรา หรือผู้มีโรคเรื้อรังต่างๆ คุณก็ต้องใส่หน้ากากอนามัยเหมือนเดิม
-หากพบว่าตัวเองใกล้ชิดกับผู้ติดเชื้อโควิด-19 ก็ไม่จำเป็นต้องแยกตัวหรือกักตัว หรือเข้ารับการตรวจหาเชื้อ เว้นเสียแต่มีอาการเท่านั้น เว้นเสียแต่ว่าคุณอยู่ในสถานที่มีคนอยู่ร่วมกันเป็นจำนวนมาก (เช่นสถานกักกันหรือเรือนจำ หรือบ้านพักโฮมเลส ฯลฯ) และรอบตัวมีผู้ติดเชื้อโควิด-19 คุณยังจำเป็นต้องแยกตัวจากผู้อื่น 14 วัน และเข้ารับการตรวจหาเชื้อโควิด-19 แม้จะไม่มีอาการก็ตาม
แต่คุณยังคงต้องใส่หน้ากาก และปฏิบัติตัวตามหลักความปลอดภัย เช่นเว้นระยะห่างจากผู้อื่นอย่างน้อยหกฟุต หรือหลีกเลี่ยงสถานที่แออัดและไม่มีอาการถ่ายเท เมื่ออยู่ในสถานที่สาธารณะในสถานการณ์ต่างๆ เช่น...
-ต้องใส่หน้ากากอนามัย เมื่อต้องอยู่ร่วมสังสรรค์กับผู้ที่ยังไม่ได้รับการฉีดวัคซีนที่มาจากหลายๆ ครอบครัวในสถานที่สาธารณะ
-ต้องใส่หน้ากาก เมื่อมีคนในกลุ่มเสี่ยงอันตราย เช่นคนชรา หรือมีโรคประจำตัว และยังไม่ได้ฉีดวัคซีนมาเยี่ยมที่บ้าน หรือแขกที่มาเยี่ยมนั้น อยู่ร่วมกับคนในกลุ่มเสี่ยงสูง
-คุณยังควรหลีกเลี่ยงการอยู่ร่วมกับคนฝูงชน ทั้งขนาดกลางและขนาดใหญ่
-คุณควรหลีกเลี่ยงการเดินทาง ทั้งภายในและนอกประเทศ แต่หากจำเป็นต้องเดินทาง คุณก็จะต้องปฏิบัติตามระเบียบและคำแนะนำของ ซีดีซี อย่างเคร่งครัด
-คุณยังต้องระวังอาการของโรคโควิด-19 ต่อไป โดยเฉพาะหลังจากอยู่ใกล้ชิดกับผู้ป่วย โดยหากมีอาการของโรคโควิด-19 ควรรับการตรวจหาเชื้อและกักตัว หลีกเลี่ยงการอยู่ใกล้กับสมาชิกในครอบครัวคนอื่นๆ
-คุณยังคงต้องปฏิบัติตามระเบียบหรือกฎของสถานที่ทำงานต่อไป
นอกจากนี้ ซีดีซี ยังได้ตั้งหัวข้อ “สถานการณ์ต่างๆ” ที่เกิดขึ้นจริงในชีวิตประจำวันให้ทราบแบบชัดเจนด้วยว่า ผู้ที่รับการฉีดวัคซีนครบถ้วนแล้ว สามารถ “ทำ” หรือ “ห้ามทำ” อะไรบ้าง
-ดินเนอร์ปาร์ตี้
จะดีที่สุด หากเราจะ “รอ” ให้ทุกคนได้รับการฉีดวัคซีนครบถ้วนเสียก่อน และอย่าลืมว่าวัคซีนจะมีประสิทธิภาพเต็มที่หลังจากฉีดโดสสุดท้ายไปแล้วสองสัปดาห์เท่านั้น
-งานเลี้ยงสังสรรค์ (อินดอร์)
ซีดีซี รวมถึงแพทย์และนักวิทยาศาสตร์หลายคน เชื่อว่ากลุ่มคนที่ได้รับการฉีดวัคซีนครบถ้วนแล้ว สามารถจัดงานเลี้ยงสังสรรค์กันที่บ้าน หรือภายในอาคารต่างๆ ได้ไม่จำเป็นต้องใส่หน้ากาก หรือมี “หลักปฏิบัติ” ใดๆ มาตีกรอบให้รำคาญใจอีกแล้ว
แต่หากเพื่อนร่วมงานเลี้ยงบางส่วน ยังไม่มีภูมิคุ้มกันโควิด-19 ในร่างกาย ทุกคนในงานเลี้ยง รวมถึงผู้ที่ฉีดวัคซีนครบถ้วนแล้วก็ควรที่จะใส่หน้ากากอนามัย ทั้งนี้เพื่อป้องกันการแพร่เชื้อ ที่อาจจะเกิดขึ้นได้
ผู้อำนวยการของ ซีดีซี บอกว่าการร่วมงานสังสรรค์ของคนที่ฉีดวัคซีนครบถ้วนและคนที่ยังไม่ฉีดวัคซีนนั้น อาจยืดหยุ่นให้ไม่ต้องใส่หน้ากากอนามัยได้ หากเป็นปาร์ตี้เล็กๆ และผู้ที่ยังไม่ได้ฉีดวัคซีน ไม่ได้อยู่ในกลุ่มเสี่ยงอันตรายจากโควิด-19 แต่หากพ้นจากนี้ ทางซีดีซี แนะนำให้ทุกคนใส่หน้ากาก รวมถึงย้ายปาร์ตี้ออกไปอยู่ภายนอกสถานที่ด้วย
-กอดหน่อยได้ไหม
ดร.แอนโทนี ฟาวชี่ ได้กล่าวถึงเรื่องการกอดไปเมื่อปลายเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา โดยบอกว่าคนที่ได้รับวัคซีนครบถ้วนแล้ว อาจจะยังมีเชื้อไวรัสในร่างกายแบบไม่แสดงอาการ และสามารถแพร่ไปยังผู้อื่นได้... ดังนั้นจึงต้องระมัดระวังหากคิดจะ “กอด” ผู้อื่น โดยเฉพาะผู้ที่ยังไม่ได้รับการฉีดวัคซีน
ดร.ฟาวชี่ บอกว่ายังไม่มีการพิสูจน์ในเชิงวิทยาศาสตร์ที่เชื่อได้ร้อยเปอร์เซ็นต์ ว่าผู้ที่มีภูมิคุ้มกันแล้ว จะยังสามารถแพร่เชื้อที่ (อาจ) มีอยู่ในตัวต่อไปได้หรือไม่ โดยหวังว่าจะมีคำตอบที่ชัดเจนให้กับประชาชนชาวอเมริกันได้ในอีกสองสามเดือนข้างหน้า
แต่หากเป็น “การกอด” ระหว่างผู้ที่ฉีดวัคซีนครบถ้วนแล้ว... ดร.ฟาวชี่บอก “hug away” หรือ “กอดกันโลด”
-หน้ากากอนามัยสองชั้น
ก่อนหน้านี้ สำนักงานสาธารณสุขของรัฐแคลิฟอร์เนีย เพิ่งประกาศว่าการใส่หน้ากากอนามัยสองชั้น หรือ Double masking คือวิธีป้องกันการติดเชื้อไวรัสโควิด-19 ได้ที่สุด เพราะทำให้แน่บแน่น (fit) ดีขึ้น จึงมีประสิทธิภาพในการกรองเชื้อโรค หรือ filtration ได้ดีขึ้น
พร้อมๆ กับบอกถึงสถานการณ์ต่างๆ ที่จำเป็นต้องใส่หน้ากากอนามัย ไม่ว่าจะได้รับการฉีดวัคซีนครบถ้วนแล้วหรือไม่ก็ตาม คือ
-อยู่ภายในอาคาร หรือสถานที่ปิด กับคนนอก
-อยู่ในสถานที่แออัด จนไม่สามารถเว้นระยะห่าง 6 ฟุตได้ เช่นในรถบัสที่มีผู้โดยสารแน่น เป็นต้น
-อยู่ในสถานที่สาธารณะร่วมกับผู้สูงอายุ หรือคนที่มีปัญหาสุขภาพ ซึ่งถือว่าเป็นกลุ่มเสี่ยงอันตรายจากไวรัสโควิด-19
นอกจากนี้ สาธารณสุขของแคลิฟอร์เนีย ยังบอกเกี่ยวกับการใส่หน้ากากอนามัยอีกหลายอย่าง เช่นไม่ควรใส่หน้ากากอนามัยมากกว่าสองชั้น เพราะจะทำให้หายใจลำบาก รวมถึงไม่แนะนำให้ใส่หน้ากากอนามัยทับหน้ากากแบบ KN95 หรือ N95 เพราะหน้ากากเกรดสูงทั้งสองชนิดมีประสิทธิภาพดีในการกรองเชื้อโรคอยู่แล้ว
ขณะเดียวกัน เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา ซีดีซี ก็ได้ออกคำแนะนำเรื่องการใส่หน้ากากอนามัยเช่นกัน โดยบอกว่าการใส่หน้ากากผ้าทับหน้ากากอนามัย ก็จะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการกรองเชื้อโรคให้สูงขึ้นประมาณ 95 เปอร์เซ็นต์... ซึ่งคำแนะนำข้อนี้น่าจะเหมาะสำหรับพวกเราคนไทยที่ชอบใส่หน้ากากผ้าลายสวยๆ กัน
-การเดินทาง
การเดินทาง เป็นกิจกรรมหนึ่งที่ ซีดีซี ไม่ได้ประกาศเปลี่ยนแปลงกฎระเบียบสำหรับผู้ที่ฉีดวัคซีนครบถ้วนแล้ว หมายถึงว่าทุกคนยังควรจะต้องปฏิบัติตามระเบียบปฏิบัติฉบับเดิมกันต่อไป
“ทุกครั้งที่มีตัวเลขนักเดินทางเพิ่มมากขึ้น เราจะมีตัวเลขผู้ติดเชื้อในอเมริกาเพิ่มขึ้นด้วย” ดร.วาเลนสกี้ ระบุ และว่า “ขณะนี้เรายังพยายามหยุดยั้งการเดินทางให้ได้มากที่สุด อย่างน้อยก็ในช่วงนี้ โดยหวังเป็นอย่างยิ่งว่าในหลักปฏิบัติฉบับต่อไปของเรา จะมีการผ่อนปรนให้คนที่ฉีดวัคซีนครบถ้วนแล้ว มีเสรีในการทำอะไรต่อมิอะไรได้มากขึ้นกว่านี้”
:-ต่อไปจะเป็นอย่างไร?
ผู้อำนวยการ ซีดีซี ย้ำว่า ถึงแม้จะมีการรับรองหนักแน่นว่า วัคซีนของโมเดอร์น่า และไฟเซอร์ มีประสิทธิภาพสูงถึง 94 และ 95 เปอร์เซ็นต์ ในการสร้างภูมิป้องกันเชื้อโรคร้ายให้กับร่างกายผู้ฉีดก็ตาม แต่ขณะนี้ ยังไม่มีผลทดลองใดๆ ที่ยืนยันได้ว่าผู้ที่ผ่านการฉีดวัคซีนครบถ้วนแล้ว จะยังคงเป็น “พาหะ” ที่ไม่แสดงอาการให้เชื้อโควิด-19 ได้หรือไม่
ดังนั้น ผู้บริหารของ ซีดีซี จึงย้ำหนักหนาว่าให้ผู้ที่ผ่านการฉีดวัคซีนครบถ้วนแล้ว ปฏิบัติตามหลักปฏิบัติที่ได้ประกาศออกมาในวันนี้ (8 มีนาคม) อย่างเคร่งครัด
“ระเบียบปฏิบัติของเรา จำเป็นจะต้องถ่วงสมดุลย์ให้ดี ระหว่างความเสี่ยงทั้งหมด ทั้งของคนที่ฉีดวัคซีนครบถ้วนแล้ว, ของคนที่ยังไม่ได้ฉีดวัคซีน และผลกระทบต่อการแพร่เชื้อในชุมชนโดยภาพรวม กับการอนุญาตให้ผู้ที่ฉีดวัคซีนครบถ้วนแล้วกลับไปใช้ชีวิตแบบเดิม ทำอะไรกับชีวิตได้ตามที่เรารัก” ดร.วาเลนสกี้ กล่าวในที่สุด.