ดังนั้นจึงเป็นการดีหากพวกเราคนไทยมีความรู้ “เบื้องต้น” เกี่ยวกับโรคระบาดชนิดนี้เอาไว้ เช่นการป้องกันไม่ให้ติดเชื้อ หรืออาการของโรค เป็นต้น

-: ฝีดาษลิงในแคลิฟอร์เนีย

ฝีดาษลิง เริ่มระบาดแบบจริงๆ จังๆ ในแคลิฟอร์เนียเพียงประมาณหนึ่งสัปดาห์ที่ผ่านมาเท่านั้น โดยนับถึงวันพฤหัสฯ ที่ 4 สิงหาคม มีผู้ป่วยโรคฝีดาษลิงในรัฐแคลิฟอร์เนียแล้วมากกว่า 1,135 ราย โดยผู้ป่วยเกือบทั้งหมด คือเกือบพันคน อาศัยอยู่ในสองเมืองใหญ่ คือแอลเอ (400 ราย) และซานฟรานซิสโก (368 ราย) ซึ่งข้อมูลจากสำนักงานสาธารณสุขฯ บอกว่าผู้ป่วยเกือบทั้งหมดเป็นผู้ชายรักร่วมเพศ

เมืองอื่นๆ ในแคลิฟอร์เนียที่มีผู้ป่วยฝีดาษลิงคือ ซานดิเอโก้, ซาคราเมนโต้ และซานโฮเซ่ เมืองละประมาณ 50 ราย

อย่างไรก็ดี แคลิฟอร์เนียถือเป็นรัฐที่มีผู้ป่วยมากเป็นอันดับสองของอเมริกาเท่านั้น เพราะนิวยอร์ก มีผู้ป่วยมากกว่าถึง 1,748 คน ส่วนอันดับสามคือฟลอริก้า 577 คน ตามด้วยอิลลินอยส์ 571 คน, เท็กซัส 527 และจอร์เจีย 504 คน โดยจนถึงวันที่ 4 สิงหาคมนั้น อเมริกามีผู้ป่วยฝีดาษลิงรวมทั้งสิ้น 6,600 คน.

-: ฝีดาษลิงติดต่อได้อย่างไร

ฝีดาษลิง ซึ่งเคยถูกมองว่าเป็นโรคที่เกิดขึ้นน้อย (Rare disease) นี้ มีลักษณะคล้ายกับโรคฝีดาษ หรือ small pox ที่แทบจะสูญพันธุ์ไปแล้ว โดยพาหะของโรคนี้เป็นได้ทั้งคนและสัตว์ รวมถึงการแตะต้องวัตถุสิ่งของต่างๆ ที่มีเชื้อโรคติดอยู่ด้วย

โดยหลักๆ แล้ว ฝีดาษลิงแพร่กระจายได้จากการสัมผัสแตะต้องโดยตรงกับเชื้อโรค เช่นแผล สะเก็ดแผล หรือสารคัดหลั่งอื่นๆ ผ่านการมีเพศสัมพันธ์ จูบ กอด นวด หรือแค่อิงแอบแนบชิดกัน ก็สามารถติดเชื้อได้

ขณะเดียวกัน ข้าวของเครื่องใช้ของผู้ติดเชื้อ เช่นเสื้อผ้า เครื่องนอน ฯลฯ หากไม่ได้รับการฆ่าเชื้อให้ดีก็สามารถเป็นพาหะนำเชื้อไปสู่คนอื่นได้

สาธารณสุขของแคลิฟอร์เนียบอกด้วยว่า การพูดกับผู้ติดเชื้อแบบใกล้ๆ ต่อเนื่องกันนานๆ โดยไม่ต้องมีการแตะต้องสัมผัสกันก็สามารถติดเชื้อฝีดาษลิงได้ แต่ยืนยันว่าการเดินผ่าน หรือคุยกับผู้ติดเชื้อแบบสั้นๆ ไม่ถือว่าเป็นสิ่งที่น่ากลัว ดังนั้นจึงไม่ควรมีผลกระทบกับการใช้ชีวิตประจำวันของเรา

-:อาการของฝีดาษลิงเป็นอย่างไร

ข้อมูลของสาธารณสุขรัฐแคลิฟอร์เนียบอกว่า อาการเริ่มแรกของฝีดาษลิงจะคล้ายๆ กับไข้หวัดใหญ่ (flu) คือมีไข้ ไม่มีแรง ต่อมน้ำเหลืองบวม ปวดเมื่อยเนื้อตัว และภายในสามวันหลังจากมีอาการเหล่านี้ จะมีผื่นแดง หรือตุ่มเกิดขึ้นบนร่างกาย ใบหน้า หรือฝ่ามือฝ่าเท้า ซึ่งอาจทำให้ผู้ป่วยมีอาการเจ็บและคัน โดยผื่นหรือตุ่มเหล่านี้จะยุบ หรือแห้งเป็นสะเก็ดภายในเวลาประมาณสองสัปดาห์

อย่างไรก็ตาม ฝีดาษลิงไม่ถือเป็นโรคร้ายแรง เพราะผู้ป่วยส่วนใหญ่จะหายดีภายในเวลาไม่นาน

-:ป้องกันการติดเชื้อฝีดาษลิงได้อย่างไร

สำนักงานสาธารณสุขของรัฐแคลิฟอร์เนีย ให้ข้อมูลวิธีการป้องกันการติดเชื้อฝีดาษลิงเอาไว้หลายประการ เช่น

-พูดคุยถามไถ่ผู้ที่จะมีเพศสัมพันธ์ด้วยเสมอ เกี่ยวกับสุขภาพหรืออาการเจ็บป่วยในระยะที่ผ่านมา หรือให้สังเกตุลักษณะภายนอกว่ามีตุ่มมีผื่นแดงที่เนื้อตัวหรือใบหน้า รวมถึงที่อวัยวะเพศและที่ก้น (anus) หรือไม่ หากเจอให้ถอยห่างทันที

-หมั่นล้างมือ

-หากรู้ว่าตัวเองติดเชื้อ ให้แยกตัวออกห่างจากคนอื่น กระทั่งอาการดีขึ้น หรือหายดี โดยผื่นแดงหรือตุ่มบนร่างกายควรถูกปิดให้มิดชิดตลอดเวลาจนกว่าจะหายดี

-ใช้อุปกรณ์ป้องกันตัว (PPE) เช่นหน้ากากอนามัย ชุดคลุมและถุงมือ เมื่อต้องดูแลผู้ป่วยฝีดาษลิง

-เลี่ยงการแตะต้องตัวผู้ป่วย หรือข้าวของเครื่องใช้ของผู้ป่วย

-เลี่ยงการแตะต้องสัมผัสสัตว์ที่ติดเชื้อ

-: ชาวแอลเอ ขอรับการฉีดวัคซีนป้องกันโรคฝีดาษลิงได้หรือยัง

ในเวลานี้ การฉีดวัคซีนป้องกันโรคฝีดาษลิงในลอส แอนเจลิส เคาน์ตี้ ยังทำได้เฉพาะบุคคลที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยงสูงตามคำจำกัดความของสำนักงานสาธารณสุข รวมถึงกลุ่มที่ต้องทำงานใกล้ชิดกับผู้ป่วยฝีดาษลิง และคนที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อ เพราะเคยไปร่วมงานหรืออยู่ในสถานที่ทางการถือว่าเป็นแหล่งแพร่เชื้อในช่วงที่ผ่านมา โดยคนกลุ่มหลังนี้จะได้รับการติดต่อจากหน่วยงานสาธารณสุขของเคาน์ตี้โดยตรง

โดยกลุ่มเสี่ยงสูงที่มีสิทธิ์ได้รับการฉีดวัคซีนแล้วในตอนนี้ คือกลุ่มเกย์ หรือไบเซ็กช่วลเพศชาย และคนข้ามเพศ (transgender people) ที่แพทย์วินิจฉัยว่าเป็นโรคติดเชื้อในลำไส้ใหญ่ และโรคซิฟิลิศในระยะเริ่มต้น (rectal gonorrhea or early syphilis) รวมถึงคนที่ต้องกินยาป้องกันเชื้อเอชไอวีที่เรียกว่า ยาเพร็พ (PrEP -Pre-Exposure Prophylaxis และคนที่ทำงาน หรือคนที่ไปใช้บริการสถานเริงรมย์ที่ให้บริการทางเพศ เช่นในซาวน่า โรงอาบน้ำ หรือเซ็กซ์คลับ ในระยะ 21 วันที่ผ่านมา

และล่าสุดเมื่อวันอังคารที่ 2 สิงหาคม สาธารณสุขแอลเอ ได้ขยายการฉีดวัคซีนป้องกันฝีดาษลิงไปยังกลุ่มกลุ่มเกย์และไบเซ็กช่วลเพศชาย และคนข้ามเพศทุกคนที่อายุ 18 ปีขึ้นไป และมีเพศสัมพันธ์กับคนแปลกหน้า หรือมีสัมพันธ์ทางเพศกับคู่ขามากกว่าหนึ่งคนในรอบ 14 วันที่ผ่านมาด้วย

โดยทุกคนที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยงตามข้อกำหนดของสำนักงานสาธารณสุข แอลเอ เคาน์ตี้ ตามที่ว่ามานี้ ให้ติดต่อแพทย์ หรือหน่วยงานทางการแพทย์ที่ตนเป็นคนไข้อยู่ เพื่อขอรับการฉีดวัคซีนป้องกันโรคฝีดาษลิง ได้เลย แต่ถ้าไม่มีแพทย์ประจำตัว หรือแพทย์ที่ดูแลไม่มีวัคซีน ก็สามารถนัดฉีดวัคซีนได้ตามศูนย์ฉีดวัคซีนเคลื่อนที่ของทางเคาน์ตี้ ที่ตระเวนไปให้บริการตามสถานที่ต่างๆ โดยไม่ต้องนัดหมายล่วงหน้า

สามารถตรวจสอบรายละเอียดของศูนย์ฉีดวัคซีนเคลื่อนที่ได้จาก เว็บไซต์สำนักงานสาธารณสุขของแอลเอ เคาน์ตี้