โดย : ทีมข่าวสยามทาวน์ยูเอส

ช่วงที่ผ่านมา มีข่าวที่น่าจะทำให้ “ผู้ถือใบเขียว” ในอเมริกาเกิดอาการ “อกสั่นขวัญแขวน” กันไม่น้อย คือข่าว “ยึดใบเขียว”  นักศึกษาพยาบาลที่สนามบินแอลเอเอ็กซ์ หลังกลับจากลาว โดยเหตุการณ์นี้ เกิดขึ้นเมื่อปลายเดือนกุมภาพันธ์ จากนั้นเมื่อวันที่ 20 มีนาคม ก็มีข่าวผู้สูงอายุชาวอินเดีย ถูกบังคับให้คืนใบเขียวหลังกลับจากเวเคชั่นที่อินเดีย เมื่อไม่ยอมก็ถูกขู่ว่าจะถูกกักตัว หรือเนรเทศ (removal)

จากข่าวของหลายๆ สำนักที่พูดถึงเรื่องนี้ ล้วนแล้วแต่อ้างความเห็นนักกฎหมายเหมือนๆ กันว่าการยึดใบเขียวโดยไม่มีเหตุผลของเจ้าหน้าที่ศุลกากรและป้องกันชายแดน (CBP : Customs and Border Protection) เป็นเรื่องผิดกฎหมาย

แต่ก็อย่างที่บอกไปตอนเปิดเรื่อง ว่าภายใต้นโยบายอิมมิเกรชั่นที่แข็งกร้าวของทรัมป์เช่นนี้ อะไรก็เกิดขึ้นได้ทั้งนั้น

ก่อนหน้านี้ รองประธานาธิบดี เจดี แวนซ์ (ซึ่งมีภรรยาเป็นอินเดียน-อเมริกัน) ก็ออกมาประกาศชัดว่า การมีใบเขียว ไม่ได้แปลว่าคุณมีสิทธิอยู่ในประเทศแบบถาวร (holding a Green Card does not grant an indefinite right to remain in the country.) มาแล้ว

กรณีการยึดใบเขียวนักศึกษาพยาบาลที่สนามบินแอลเอเอ็กซ์ นั้น ญาติของเธอได้นำเรื่องมาเล่าผ่านติ๊กต๊อก บอกว่า หลังจากยึดใบเขียวไปแล้ว เจ้าหน้าที่ CBP ได้ทำลายโดยการตัดมุมบัตร และกักตัวเธอในห้องกับอิมมิแกรนท์ร่วมชะตากรรมอีกสามคน โดยเจ้าหน้าที่ได้พูดกับหนึ่งในนั้นว่า ผู้ถือใบเขียว ที่อายุบนบัตรเหลือไม่ถึงสองปี คือกลุ่มเสี่ยงที่จะถูกปฏิเสธไม่ให้กลับเข้าประเทศ

เรื่องที่ญาตินำมาเล่า ทำให้เห็นภาพชัดขึ้นว่า ใบเขียวที่มีปัญหาในกรณีนี้ คือใบเขียวแบบสองปี หรือ conditional green card ที่ผู้ถือจะต้องยื่นแบบฟอร์ม I-751 (Petition to Remove Conditions on Residence) เพื่อขอยกเลิกเงื่อนไขการพำนักอาศัยสองปี (และขยายเป็นสิบปี) ภายใน 90 วันก่อนใบเขียวหมดอายุ

แต่ก็ไม่เป็นที่แน่ชัดว่า นักศึกษาพยาบาลคนนี้อถูกยึดใบเขียวเพราะเหตุผลข้อนี้หรือเปล่า

ส่วนกรณีที่เกิดกับผู้สูงอายุจากอินเดียนั้น ข่าวบอกว่าเขาถูกบังคับให้เซ็นชื่อในแบบฟอร์ม I-407 (Record of Abandonment of Lawful Permanent Resident Status) ซึ่งก็คือแบบฟอร์มขอคืนใบเขียวนั่นเอง

ผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมายอิมมิเกรชั่น แสดงความเห็นเรื่องนี้ว่า ตามกฎหมายแล้ว การยึดใบเขียวที่ยังไม่หมดอายุนั้น เป็นเรื่องที่เจ้าหน้าที่ CBP ทำไม่ได้ แต่ที่พวกเขาทำได้ก็คือให้เจ้าของใบเขียวยอมคืนเอง โดยการเซ็นชื่อในแบบฟอร์ม I-407 จะด้วยการบังคับ ข่มขู่ หรือหลอกล่อด้วยวิธีใดก็แล้วแต่

ดังนั้น ประโยคสุดฮิต (ของอิมมิแกรนท์) ในช่วงนี้ที่ว่า “Know Your Rights”  จึงเป็นเรื่องจำเป็นอย่างยิ่ง ไม่เฉพาะกลุ่มโรบินฮูดเท่านั้น แต่รวมถึงผู้ถือใบเขียวด้วย

สิทธิของผู้ถือใบเขียว ในกรณีถูกเจ้าหน้าที่ CBP กักตัว มีสามข้อใหญ่ๆ คือ

1 สิทธิที่จะไม่เซ็นชื่อ : เจ้าหน้าที่ CBP ไม่สามารถบังคับให้คุณเซ็นชื่อในฟอร์ม I-407 หรือแบบฟอร์มใดๆ หากคุณไม่ยินยอม และไม่มีสิทธ์ยึดใบเขียวของคุณไปดื้อๆ ด้วย มีเพียงผู้พิพากษาศาลอิมมิเกรชั่นเท่านั้น ที่จะสั่งเพิกถอนใบเขียวของคุณได้

ดังนั้น อย่าเซ็นชื่อในเอกสารใดๆ ที่คุณไม่เข้าใจอย่างถ่องแท้โดยเด็ดขาด เพราะการเซ็นชื่อภายใต้ความกดดัน หรือความสับสน อาจทำให้คุณเสียสิทธิการถือครองใบเขียวไปแบบง่ายๆ แถมนักกฎหมายยังเตือนไว้ด้วยว่า หากพลาดพลั้งเซ็นชื่อในแบบฟอร์ม I-407 ไปแล้วก็ถือว่าเกม เพราะการแก้ไขทำได้ยากมาก
 
2 สิทธิในการขอสู้คดี (hearing) : ในกรณีที่เจ้าหน้าที่ CBP บอกว่าใบเขียวของคุณใช้งานไม่ได้แล้ว ให้บอกว่าคุณต้องการเฮียริ่งต่อหน้าผู้พิพากษาศาลอิมมิเกรชั่นทันที

3 สิทธิในการพบทนาย (Legal Counsel) : ในกรณีถูกกักตัว (detained) ให้พยายามสงบสติอารมณ์ และขอพูดกับทนายความด้านอิมมิเกรชั่นก่อนที่จะเซ็นชื่อในเอกสารใดๆ

มาถึงคำถามสำคัญ หากถือใบเขียวแบบสองปี ควรเดินทางออกนอกประเทศหรือไม่...

ผู้ถือใบเขียว ไม่จะเป็นแบบสองปี หรือสิบปี มีสิทธิ์เต็มเปี่ยมที่จะเดินทางออกนอกประเทศ (และกลับเข้าประเทศ) ได้ ภายใต้เงื่อนไข ดังนี้

-พยายามอย่าใช้เวลานอกประเทศนานเกินไป (โดยเฉพาะตั้งแต่หกเดือนขึ้นไป) เพราะอาจเปิดโอกาสให้เจ้าหน้าที่ CBP ใช้เป็นประเด็นเล่นงานคุณได้

-ดูให้แน่ใจว่าใบเขียวยังไม่หมดอายุ โดยเฉพาะในกรณีใบเขียวแบบสองปี หากใกล้จะหมดอายุ ให้ยื่นแบบฟอร์ม I-751 ก่อนเดินทาง

-เตรียมพร้อมรับการตรวจสอบ โดยเจ้าหน้าที่ CBP อาจสอบถามถึงการเดินทางของคุณ และขอตรวจเอกสารอื่นๆ เพื่อให้แน่ใจว่าคุณยังมีสิทธิ์เข้าประเทศในฐานะผู้ถือใบเขียวอยู่

ฯลฯ

ภายใต้บรรยากาศอึมครึม อันเกิดจากนโยบายอิมมิเกรชั่นอันแข็งกร้าวของรัฐบาลชุดปัจจุบัน ทำให้คนไทยเราส่วนหนึ่ง ตกอยู่ในสภาพที่หมิ่นเหม่และเสี่ยงอันตราย

ทีมข่าวสยามทาวน์ยูเอส ขอเป็นกำลังใจให้ทุกๆ คน ท่ีกำลังรู้สึกท้อแท้ หรือหวาดวิตกกับสถานการณ์ที่เป็นอยู่ เราเชื่อมั่นอย่างยิ่งว่าสภาพแบบนี้จะอยู่กับเราไม่นาน ขอเพียงประคองตัวโดยการรักษาความเป็นพลเมืองดีของเราต่อไป โอกาสที่ “ฟ้าเปิด” จะต้องมาถึงอย่างแน่นอน...