รายงานของกระทรวงต่างประเทศสหรัฐฯ ชี้ว่าสถานภาพที่ดีขึ้นของไทยเกิดขึ้นจากปัจจัยหลายๆอย่าง ไม่ว่าจะเป็นความพยายามอย่างมากของรัฐบาลไทยในการกำจัดการค้ามนุษย์ภายในเขตแดนของตนเอง ยกระดับการสืบสวน ดำเนินคดีและพิพากษาลงโทษ เช่นเดียวกับแก้ไขกฎหมายต่อต้านการค้ามนุษย์

แต่ขณะเดียวกัน รายงานฉบับนี้ก็ยังติงว่ายังคงมีหลักฐานเกี่ยวกับการค้ามนุษย์เกิดขึ้นในอุตสาหกรรมประมง การค้าบริการทางเพศ เกษตรกรรม และอาชีพแม่บ้าน เช่นเดียวกับเจ้าหน้าที่รัฐมีส่วนสมรู้ร่วมคิดในอาชญากรรมค้ามนุษย์ ซึ่งทางกลุ่มสิทธิมนุษยชนอ้างว่ามันเป็นตัวขัดขวางร้ายแรงต่อความพยายามกำจัดการค้ามนุษย์และความเป็นทาส

อาจจะเป็นเพราะปัญญายังมีให้เห็นอยู่ ดังนั้นการได้รับการยกระดับของไทยครั้งนี้ จึงเกิดขึ้นท่ามกลางการคัดค้านของกลุ่มสิทธิมนุษยชนระหว่างประเทศ  เช่น สตีฟ เทรนต์ ผู้อำนวยการบริหารมูลนิธิความยุติธรรมสิ่งแวดล้อม ซึ่งเปิดเผยผลการสืบสวนตรวจสอบอุตสาหรรมอาหารทะเลของไทยมูลค่าหลายพันล้านดอลลาร์มาแล้วหลายรอบ ออกมาโวยวายว่าปัญหาทาส ค้ามนุษย์ ฆาตกรรมและคอรัปชันในทุกระดับของเจ้าหน้าที่รัฐ ยังคงแพร่กระจายทั่วอุตสาหกรรมประมงของไทย ดังนั้นการปรับขึ้นจาก เทียร์ 3 เป็นเทียร์ 2 วอตช์ลิสต์ ในครั้งนี้ “เป็นการตัดสินใจผิดที่ผิดเวลา และเรียกร้องให้ไทยดำเนินการปฏิรูปถาวรกว่านี้ เพื่อรับประกันว่าธรรมเนียมการคอร์รัปชัน ซึ่งอยู่เบื้องหลังเหตุละเมิดทั้งหลายแหล่จะได้รับการแก้ไข

ปัญหาการละเมิดสิทธิ์มนุษย์ในด้านต่างๆ ถือเป็นเรื่องใหญ่ในสายตาของอเมริกา และสามารถนำมาใช้อ้างเป็นเหตุผลในการกีดกันทางการค้าต่างๆ ได้อย่างสมเหตุสมผล โดยที่เห็นชัดเจนที่สุดคือกระแสต่อต้านสินค้าอาหารทะเลของไทย ที่มีการฟ้องร้องเรียกค่าเสียหายจากผู้นำเข้าและผู้จัดจำหน่ายรายใหญ่ในหลายๆ รัฐในช่วงที่ผ่านมา

ดังนั้น งานของรัฐบาลในการแก้ไขปัญหาของประเทศ จนสามารถทำให้ไทยเราก้าวขึ้นมาอยู่ใน “เทียร์ 2 วอตช์ลิสต์” นั้น ยังไม่ถือว่าเป็นความสำเร็จที่น่าพอใจ เพราะเผลอเมื่อไหร่ก็อาจหล่นกลับไปสู่เทียร์ 3 หรือเทียร์ 4 ได้ง่ายๆ

เป้าหมายของไทยควรจะอยู่ที่ เทียร์ 1 คือเป็นประเทศถึงมาตรฐานขั้นต่ำของสหรัฐฯ หรืออย่างน้อยก็เทียร์ 2 คือประเทศที่มีความพยายามอย่างเห็นได้ชัดที่จะพัฒนาให้ถึงระดับมาตรฐาน

เราจะไปถึงจุดนั้นได้ ไม่ใช่เรื่องง่ายเลย...